IŞİD
Sincar'dan büyük kaçış
Musul’u ele geçirdikten sonra Irak’ın içlerine doğru sokulan IŞİD, Kürt yönetiminin kontrolündeki stratejik ilçe Sincar’a da girdi. Peşmergenin çekilmesinin ardından Sincar’dan 290 bin kişi kaçtı.
kürdistan yurtseverler birliği partisi’nden (kyb) bir yetkili işid’in sincar'a kendi bayrağını çektiği bilgisini aktarırken, kürtler suriye ile musul arasındaki kasabayı geri almak için bölgeye takviye güç göndermeye başladı.
peşmerge kasaba dışında yeniden toplanıp organize olmaya çalışırken, al jazeera'ye konuşan peşmergelerden idris mustafa abdullah kürdistan başkanı mesut barzani'den haber beklediklerini belirtirken, "şu an işid'i silip süpürmek için başkandan emir bekliyoruz. ve onlar öyle kaçıp kurtulamayacaklar; ya hepsini öldürüceğiz ya da yakalayacağız" tehdidini savurdu.
iki ay önce musul’un işid’in eline geçmesinin ardından binlerce sivil sincar’a sığınmışken, 3 temmuz pazar günü gerçekleştirilen işid baskını üzerine 310 bin nüfuslu ilçeden 290 bin kişi civardaki dağlara kaçtı.
sincar’a sığınanlar arasında telafer’den kaçan şii türkmenler de bulunuyordu. 6 bin yıllık medeniyet tarihi bulunan kasabadaki kürtçe konuşan ezidiler de kutsal türbelerini bırakıp kaçmak zorunda kaldı.
'ezidiler büyük saldırı altında'
ezidi toplumunun sözcüsü cevher ali beg al jazeera'ye yaptığı açıklamada, "binlerce ezidi öldürüldü ve şimdi binlercesi mülteci konumuna düştü. 40 bin kişi evlerinden kaçtı. kasabaları işid tarafından kontrol ediliyor. türbeleri havaya uçuruldu. bu ezidilere karşı çok büyük bir saldırı" dedi.
işid'in daha önce ele geçirdiği yerlerde azınlıklara uyguladığı şiddetin bir benzerine hedef olmaktan korkan süryaniler ve hıristiyanlar da sincar'ı terketti.
yedi çocuk ve eşiyle birlikte dohuk’a kaçan bir memur, “sincar boşaldı. 10 bin sünni'den başka kimse kalmadı. uluslararası toplum ve irak hükümeti bir şeyler yapmalı. çünkü ezidiler ve hıristiyanlar çok tehlikeli bölgelerden yürüyerek kaçmaya çalışıyor” dedi.
bm: insani trajedi yolda
birleşmiş milletlerin irak temsilcisi nickolay mladenov, sincar’ın işid’in eline geçmesini “büyük bir insani trajedi yolda” sözleriyle yorumladı.
mladenov “birleşmiş milletlerin sivillerin can güvenliğiyle ilgili çok ciddi endişeleri var” dedi.
bm genel sekreteri ban ki-moon da bir açıklama yayınlayarak, “işid ve bağlantılı olduğu silahlı grupların faaliyetlerinin tetiklediği insani krizden dehşete düşmüş durumdayım” ifadelerini kullandı.
bağdat ve kuzeydeki kürt özerk yönetimi’ni aralarındaki ‘ihtilaflara son vermeye’ çağıran ban, ‘ülkenin güvenlik ihtiyaçlarının karşılanması ve sivillerin toprak bütünlüğü çerçevesinde korunması gerektiğini’ söyledi.
türkmen cephesi: türkmenler dört bir yandan kuşatıldı
al jazeera'ye bölgedeki durum hakkında bilgi veren irak türkmen cephesi başkanı erşad salihi de türkmen ve ezidilerin 'çok kötü vaziyette' olduğunu aktarırken şunları söyledi:
“telaferli türkmenler sincar’a kaçmıştı, bu olaylardan sonra hem sincar halkı, hem ezidiler, hem türkmenler sincar dağı'nın üzerinde çok kötü bir vaziyetteler. iletişim bile kuramıyoruz. hem ezidiler, hem türkmenler ortada kaldı, dağın dört bir tarafını işid güçleri sardı. bir saldırı olması halinde tehlike büyük. tuzhurmatu’nın yakınlarındaki amirli köyü gibi türkmen halkı dört bir taraftan kuşatıldı. su bile göndermiyoruz."
türk dışişleri bakanlığı de konuyla ilgili “tika başkanı orayı ziyaret etti, afad yetkilileri fişhabur’da durumu değerlendiriyor. biz de türkiye sınırları içinde bir kamp kurulması talebini dışişleri bakanlığı olarak değerlendireceğiz” dedi.
'kızılay sincar'dan çekildi'
afad yetkilileri de işid'in sincar'a girmesinin ardından yardım çalışmalarının durduğunu belirtirken, “sincar’daki kızılay görevlileri çekildiler. biz fişhabur’da kuracağımız çadır kent için çalışmalara devam ediyoruz, çadır kenti kurup yönetimini türkmenlere teslim edeceğiz. afad müdahale daire başkanı fatih özer 2 ağustos’ta irak’a giderek sincar’a geçmişti. kamp için en uygun yeri bulma amacıyla… daha önce kamp olarak değil ama açıkta kalan ailelere dağıttığımız çadırlarda da kimse yok, hepsi o bölgeden kaçtı. yeni hedef fişhabur” açıklamasını yaptı.
zumar ve sincar iki günde düştü
işid 2 temmuz cumartesi günü de peşmerge kontrolündekü kuzeydoğu kasabası zumar’ı ele geçirip, günde 20 bin varil petrol üreten north oil company’ye ait petrol sahasına el koymuştu.
haziran ayında irak askerlerinin kaçması üzerine kürt yönetimi sincar ve zumar’a peşmerge gücü konuşlandırmıştı.
irak ordusundan daha organize bir yapıya sahip olsa da sincar ve zumar’ı işid’e kaybeden peşmerge için kürtler abd’den yeni silahlar talep etti. irak kürdistan özerk yönetimi dış ilişkiler sözcüsü falah mustafa, irak’tan ingilizce haberler geçen şafak news’a yaptığı açıklamada, kürtlerin ezidiler ve hıristiyanları tek başına koruyamayacağını, abd’nin kendilerine silah vermesi gerektiğini söyledi.
barzani'nin kürdistan demokrat partisi'nden fadıl mirani de, "şu an bir savaşın içindeyiz. kürdistan'a daha gelişmiş silahlar verilmedikçe sadece kürt bölgesi'nde değil tüm irak'ta silahlı kanadımız hep zayıf kalacaktır" yorumunu yaptı.
kaynak: al jazeera, afp, shafaq news
Yorumlar