sudan'da güneyin 1 temmuz 2011 tarihinde bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte başlayan sınır çatışmalarında son olarak bir bm kampı savaş uçakları tarafından vuruldu. güney sudanlı yetkililer ve bm kaynakları, sudan uçaklarının pazar akşamı unity eyaletindeki mayom kasabasında bulunan bm barış gücü karargahını hedef aldığını bildirdi.

güney sudan bm misyonu (unmiss)  sözcüsü koider zerrok, saldırıda ölü ya da yaralı olmadığını söyledi. ancak güney sudan iletişim bakanlığı, mayom’a yapılan saldırıda yedi sivilin hayatını kaybettiğini, 14’ünün yaralandığını duyurdu. yetkililer ayrıca betiu bölgesinin de bombalandığını aktarıyor.

iletişim bakanı gideon gatpan, bm kampına isabet eden iki bombanın bir jeneratöre ve bir radyoya zarar verdiğini ifade etti. gatpan'ın verdiği bilgiye göre, pazar bombardımanında hayatını kaybeden sivillerin sayısı dokuz.

güney sudan-sudan sınırındaki çatışmalar yaklaşık iki haftadır sürüyor. güney sudan askerleri çarşamba günü sudan'ın kendisine ait olduğunu iddia ettiği hiclic kentini ele geçirmişti.

bm güvenlik konseyi, sudan ve güney sudan'a aralarındaki sınır çatışmalarına bir an önce ve koşulsuz son vermeleri çağrısında bulunuyor. güvenlik konseyi üyeleri, iki ülkenin güvenlik güçlerini geçen yıl belirlenen sınırdan 16 kilometre içeri çekmelerini istiyor.

'raporlar çelişkili'

al jazeera khartoum muhabiri harriet martin, bombalı saldırıların sivillerin güney sudan’dan sudan’a geçmek için kullandığı köprüleri hedef aldığını aktardı.

sudan’ın saldırılara devam ettiğini ancak ordunun bunu reddettiğini söyleyen martin, “çatışma olan bölgelerdeki durumun tam olarak ne olduğunu bilmek imkansız, çünkü iki taraf da çelişkili raporlar sunuyor” dedi.

güney sudan ordusundan albay philip aguer pazar gecesi sudan uçaklarının hiclic kentini bombaladığı saldırılarda petrol kuyularının da hedef alındığını bildirirken, sudan ordu sözcüsü ise saldırı haberlerini reddetti.

ordu sözcüsü al jaeera’ye yaptığı açıklamada hiclic’te yaralanan sudanlı askerlerin ele geçirildiğini doğruladı. güney sudan pazar günü 14 sudanlı askerin ele geçirildiği açıklanmıştı.

sudan, güney'i 'düşman' ilan etti

öte yandan bölgedeki işgalin ardından sudan parlamentosunda oy birliği ile alınan kararla, güney sudan hükümeti ‘düşman’ ilan edildi.

kararda “güney sudan hükümeti düşmandır ve sudan devletinin tüm birimleri buna göre davranmalıdır” denildi.

oylamanın ardından, parlamento sözcüsü ahmed ibrahim el tahir, güney sudan’da yönetimi elinde bulunduran sudan halk kurtuluş örgütü'nün (splm) devrilmesi için çağrıda bulundu.

el-tahir “güney sudan hükümeti görevi bırakana kadar splm ile mücadele edeceğiz. bu amaç uğrunda bütün kaynaklarımızı birleştiriyoruz” dedi. 

ekonomik önemi büyük

güneyin ayrılmasından sonra petrol kaynaklarının dörtte üçünden fazlasını kaybeden sudan, mevcut petrol üretiminin de yarısını hiclic'den sağlıyor. ancak güney sudan, bölgenin kendi sınırları içinde yer aldığını öne sürüyor.

hollanda'nın başkenti lahey'deki uluslararası uyuşmazlık mahkemesi, 2009'da aldığı bir kararla hiclic'i sudan'a ait güney kordofan'a bağlı bir bölge olarak kabul etmişti. ancak güney sudan bu kararı tanımamıştı.

hiclic bölgesi, güney sudan'ın sudan'dan ayrılmasına ilişkin anlaşma yapılırken statüsü üzerinde uzlaşma sağlanamayan abyei'nin 100 kilometre doğusunda yer alıyor.

yaşanan gelişmeler iki taraf arasında afrika birliği’nin arabuluculuğuyla yapılan barış görüşmelerinin de sonunu getirmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar