suriyeli muhaliflerin girişimi sonucu oluşturulan özel bir komisyon, ordunun ülkede 'sistematik katliam' yaptığını tespit etti. 31 sayfalık bir rapor hazırlayan komisyon, ingiltere’de savaş suçu ve insanlığa karşı işlenen suçlar konusunda söz sahibi uluslararası hukukçular ile adli tıp çalışanlarından oluşuyor. üyeleri ise gözaltı merkezlerinde öldürüldükleri öne sürülen binlerce kişinin fotoğraflarının, suriye yetkililerinin gelecekte 'savaş suçu işlemekten' yargılanmalarına neden olabileceğini söylüyor.  

komisyonun raporunun yayınlanması ile sonuçlanan süreç ise şam rejiminin kolluk kuvvetlerine bağlı çalıştığını iddia eden 'sezar' kod adlı kişinin, suriye dışına kaçarak elindeki fotoğrafları muhaliflere vermesiyle başladı. 

suriye ordusunda 13 yıl askeri polis fotoğrafçısı olarak görev yaptığını söyleyen 'sezar'a göre bu fotoğraflar özellikle hastanelerde kaydedi. 'sezar', hastaneye getirilen kişilerin tamamının gözaltındayken işkence, elle boğma ve aç bırakılarak öldürülen suriyeli muhalifler olduğunu öne sürdü. 

askeri polis olduğunu söyleyen 'sezar', her gün ölü olarak getirilen bu kişilerin yüz ve beden fotoğraflarını çekerek, numaralandırdığını ve üstlerine teslim ettiğini söyledi.

'sezar', kendi ifadesiyle 'sistematik işkenceyle öldürme' politikasına katlanamadı. cesetlerin yüz ve bedenleri üzerine elle yazılan şifreli notlarla beraber çekilen fotoğrafları kaydettiği hard disklerle suriye'yi terk etti.

fotoğrafların ve diğer görüntülerin gerçek olup olmadığı ve üzerlerinde oynama yapılıp yapılmadığı ingiltere’de bir laboratuvarda incelendi. incelenen materyalin tümünün müdahale edilmeyen gerçek fotoğraflar olduğu tespit edildi.

komisyon 55 bin fotoğraftan 26 binini inceledi. fotoğraftaki kişilerin, sistematik işkenceye tabi tutulduğu, kurbanlara elleri ve ayakları bağlıyken işkence yapıldığı, tel, ip ve hatta araçlardaki 'triger kayışı'na benzer cisimlerle boğulduğu tespit edildi.

dikkat çeken bir diğer önemli tespit de açlığın bir işkence yöntemi olarak kullanılması iddiası oldu. komisyon, bu yöntemlerle öldürülen ve 55 bin kare fotoğrafı çekilen kişi sayısının yaklaşık 11 bin olduğu tahmininde bulundu.

fotoğrafları çeken kişiyi, suriye dışına kaçmasının ardından görgü tanığı olarak da dinleyen komisyon üyeleri, konuyla ilgili diğer şahitlerin ifadelerine de başvurdu. komisyon, tüm bulguların, 'savaş suçu için kurulacak hukuk mahkemesince kabul edilebilir açık deliller' olduğuna karar verdi.

komisyonda, daha önce savaş suçu işlediği hükmüne varılan eski yugoslavya devlet başkanı slobodan miloseviç ve sierra leona için kurulan özel mahkemelerde birleşmiş milletler tarafından görevlendirilmiş savcılar ve avukatlar da yer aldı.

özel komisyonun başında ingiltere kraliçesi ii. elizabeth'in danışmanlarından sir desmond de silva bulunuyor. da silva bu komisyonun katar tarafından finanse edildiğini söyledi.

suriye'de yaklaşık üç yıldır süren iç savaşın son bulması amacıyla yapılacak cenevre-2 konferenası çarşamba günü başlayacak. yayınlanan fotoğraflar ise suriye yönetimini konferans öncesi zor durumda bırakacak nitelikte. 

dışişleri bakanı ahmet davutoğlu ortaya çıkan fotoğraflar üzerine twitter adresinde tepki gösterdi. davutoğlu "suriye’de sözün bittiğini bugün bir kez daha gördük. eğer insanlık vicdanı diye bir şeyden bahsedeceksek 21. yüzyılın en büyük katliamına daha fazla sessiz kalınamaz. cenevre-2’nin tek bir hedefi vardır. suriye’de kanı durduracak bir geçiş sürecini bir an önce başlatmak ve hem suriye’yi, hem de insanlığı bu eli kanlı rejimden kurtarmak. uluslararası toplum, liderler, aydınlar; çocuklarının yüzüne bakabilmek için adım atmalı, suriye halkına onurlu bir gelecek için ayağa kalkmalı" ifadelerini kullandı.

insan hakları izleme örgütü icra direktörü kenneth roth da fotoğraflardaki trajedinin "tasavvurların ötesinde" olduğunu belirtti. roth, "eğer gerçekliği kanıtlanırsa, bu dehşet verici fotoğraflar tutuklulara sistematik bir şekilde işkence uygulandığını tespit ediyor. bu görüntüler kesinlikle insanlığa karşı korkunç oranda suç işlendiğini gösteriyor" şeklinde konuştu.