tunus'ta zeynel abidin bin ali rejiminin yıkılmasıyla sonuçlanan 14 ocak 2011 devriminin dördüncü yıldönümü.

bundan dört yıl önce, 17 aralık günü tunus’un sidi buzid kasabasında muhammed buaziz adında bir üniversiteli kent meydanında kendini yakarak can vermişti.

buaziz hayatını kazanmak için seyyar satıcılık yapıyordu. belediye zabıtası ona mani olmaya kalkışınca, tepkisini kendini yakarak gösterdi.

bu münferit bir olay olarak kapanmadı. bu kez 26 yıllık otokratik bin ali rejimi halkın çeşitli kesimlerinin hedefi oldu.

ayaklanma ülke çapında yayıldı ve sonunda rejim yıkıldı. cumhurbaşkanı zeynel abidin bin ali tunus'u terketti, suudi arabistan'a sığındı. bazı akrabaları ise tutuklandı.

gelişmeler, sokaktaki tunuslular tarafından ‘yasemin devrimi’ olarak adlandırıldı. tunus’taki bu devrimin kıvılcımları kısa zamanda diğer arap ülkelerine sıçradı.

benzer ayaklanmalar mısır’da, libya’da, suriye’de, yemen’de, bahreyn’de cereyan etti. ‘arap baharı’ adı verilen halk hareketi, bütün arap coğrafyasına yayıldı.

tören düzenlenecek

başkent tunus'ta düzenlenecek törenlere, geçtiğimiz seçimleri kazanan ve partisi nida tunus'un da parlamento seçimlerinde başarıya ulaştığı cumhurbaşkanı baci kaid sibsi de katılacak.

demokratik geçiş başarılı oldu

arap baharı adı verilen sürecin başladığı ülke tunus’ta 2014'ün ocak ayında anayasanın onaylanmasının ardından parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı ve demokratik geçiş yolunda önemli engeller aşılmış oldu.

26 ekim'deki parlamento seçimlerinde seküler tabanlı nida tunus partisi 217 sandalyeli meclisten 85 milletvekili çıkarırken müslüman kardeşler'e yakın nahda partisi ise 69 sandalye elde ederek ikinci parti oldu.

nahda partisi’nin ‘muhalefete pozitif bir mesaj vermek’ amacıyla aday göstermeyeceğini açıkladığı cumhurbaşkanlığı seçimini de nida tunus lideri baci kaid sibsi kazandı. 21 aralık'ta yapılan seçimlerin ikinci turunda oyların yüzde 56’sını alan sibsi zaferini ilan ederek tunus’un cumhurbaşkanı oldu.

seçimler adil ve ılımlı bir atmosferde yapıldı

parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerini izleyen ab gözlemcileri seçimlerin genel olarak adil ve ılımlı bir atmosferde gerçekleştiğini açıkladı. herhangi bir boykot gerçekleşmemesi de, seçimlere katılım oranını yüzde 60 gibi çok yüksek olmasa da makul bir seviyeye yükseltti.

tüm bu faktörler ülkede seçim sürecinin barışçıl bir şekilde atlatılmasında önemli rol oynadı. ayrıca nahda partisi'nin tüm bu geçiş sürecinde attığı müzakere yanlısı adımlar ve takındığı uzlaşmacı pozitif tavır da tunus’ta bugün gelinen noktanın belirleyici unsurlarından biri oldu.

nida tunus partisi eski rejimden kişileri barındırdığı gerekçesiyle eleştirilse de, lideri sibsi seçimlerden sonraki konuşmasında “tüm tunus’un cumhurbaşkanı olacağımı tekrar vurguluyorum” diyerek tunusluların endişelerini gidermeye çalıştı. dolayısıyla nida tunus partisi bünyesindeki eski rejimden gelen kişileri gannuşi’nin ifadesiyle ‘sağlam taşlar’ olarak kabul ettiğini ve demokratik geçişin önünde engel olmayacağını dile getirmiş oldu.

ülkedeki demokratik geçişin başarılı bir şekilde devam etmesine rağmen kurulacak yeni hükümetin önünde önemli sorunlar bulunuyor. bunların en önemlisi ülkede güvenliği sağlayarak istikrarı güçlendirmek ve daha da önemlisi devrimin en önemli sebeplerinden olan ekonomik sıkıntıları belirli bir düzeye çekebilmek. 

kaynak: al jazeera