tayland'ın 16 aydır elinde tuttuğu 115 uygur türkü'nün, başlarına çuval geçirilerek çin'e götürülme anının görüntüleri çin devlet televizyonu'nda yayınlandı. haberde bu kişilerin terörist olduğu iddia edildi. dünya uygur kongresi başkan yardımcısı ve doğu türkistan derneği genel başkanı seyit tümtürk bu iddiayı reddediyor ve taylan'ın uygur türklerini para karşılığı iade ettiğini savunuyor.

bir grup uygur türkü'nün, vatanlarında hukuka aykırı uygulamalar nedeniyle yaşamlarını tehlikeye atarak 16 ay önce tayland'a sığındıklarını belirten seyit tümtürk, tayland'ın bu kişileri 'sınır ihlali' gerekçesiyle elinde tuttuğunu anlattı. tümtürk 16 ay sonra da 115 uygur türkü'nün başlarına çuval geçirilerek uçakla çin'e götürüldüğünü söyledi. uygur türklerinin uçakla götürülmesi sırasında çekilen video ve fotoğrafları basına dağıtan seyit tümtürk şunları söyledi: "tayland'dan çin'e götürülürken başlarına çuval geçirildi. fotoğraf ve görüntülerden de anlaşılacağı gibi soydaşlarımız ne yazık ki, çinli özel harekât mensupları tarafından üçlü koltuğun tam ortasına oturtularak götürülmüştür. tayland ne yazık ki,çin'in 3 milyar dolarlık hibe rüşvet karşılığında, 16 aylık esaret sonrası doğu türkistanlı soydaşlarımızı teslim etmiştir. bunu kınıyoruz ve soydaşlarımızın hayatından ciddi endişe duyduğumuzu buradan haykırıyoruz."

"çin televizyonun iddialarını kabul etmiyoruz"

seyit tümtürk basına dağıttığı görüntülerde, çin televizyonunun uygur türklerinin terörist olduğu yönündeki yayınlarını da eleştirdi.

görüntülerin yer aldığı haber bülteninde uygur türklerinin terörist olduğu iddialarını reddeden tümtürk; "kesinlikle bunların terörist olduğu iddialarını kabul etmiyoruz. neye dayandırarak, hangi belgeye dayandırarak terörist ilan ediyorlar? kadın ve çocukları serbest bırakıp, erkeklerin tümünü düzmece görüntülerle terörist gibi göstermelerini anlamak mümkün değildir. böyle bir gerekçe olamaz, varsa belgeleri de olması gerekir" diye konuştu.

türkiye kınadı

türk dışişleri bakanlığı'nın açıklamasında ise, gözaltındaki 115 uygur türkü'nün çin'e iadesine tepki gösterildi, "115 uygur türkü soydaşımızın kendi istekleri ve hür iradeleri hilafına üçüncü bir ülkeye gönderilmesini büyük bir üzüntüyle öğrenmiş bulunuyoruz" denildi.
açıklamada şu ifadeler yer aldı:

"geri göndermeme ilkesi, 1951 tarihli mültecilerin hukuki statülerine ilişkin sözleşme ile 1984 tarihli işkence ve diğer zalimane, gayri insani veya küçültücü muamele veya cezaya karşı sözleşme'de açıkça düzenlenen, yalnızca mülteci veya benzeri statüdeki kişiler için değil sınır dışı veya iade edilme gibi zorla geri gönderme hallerinde de yaşam hakkı ihlali veya işkence görme riski olan herkes için geçerli temel bir uluslararası hukuk ilkesidir."

tayland’dan önce 173 sonra da 8 uygur türkiye’ye getirilmişti. türkiye’ye getirilenlerin tamamı kadın ve çocuklardan oluşuyor. bu ülkeye sığınan yetişkin erkekler ise çin’e iade edildi.

kaynak: dha, al jazeera