avusturya’nın başkenti viyana’da düzenlenen ve iran’ın yanı sıra abd, fransa, almanya, rusya, çin ve ingiltere’den nükleer enerji uzmanları ve diğer uzmanlardan oluşan toplantı baş müzakerecilerin katılacağı üçüncü tur görüşmelerinin beş gün öncesinde düzenlendi.

avrupa birliği'nin dış ilişkiler ve güvenlik politikasından sorumlu yüksek temsilcisi catherine ashton, enerji uzmanları düzeyindeki görüşmeyi doğruladı.

iran ile bm güvenlik konseyi daimi üyeleri ve almanya’nın oluşturduğu p5+1 grubu arasında yürütülen ve iran’ın nükleer programına ilişkin müzakereler 8-9 nisan’da viyana’da devam edecek. müzakerelere ashton’ın yanı sıra iran dışişleri bakanı cevad zarif de katılacak.

abd’nin dışişleri bakanlığı üst düzey eski yetkilisi robert einhorn’a göre, tarafların pozisyonları hâlâ birbirinden çok uzak.

einhorn washington’daki brookings enstitüsü için yazdığı yazıda, “kabul edilebilir bir anlaşma için gerekli olan adımlar üzerinde bazı temel farklılıklar var. bu farklılıklar sadece masadaki müzakereciler arasında değil, aynı zamanda müzakereler dışındaki bazı anahtar aktörler arasında da” değerlendirmesinde bulundu.

zorlu nükleer anlaşma

p5+1 ile iran arasında 24 kasım’da varılan ve 20 ocak’ta yürürlüğe giren geçici anlaşmaya göre, tahran yönetimi altı ay boyunca yüzde 5'in üzerinde uranyum zenginleştirme faaliyetine son vereceği taahhüdünde bulunmuştu.

anlaşmanın diğer koşulları arasında, yüzde 20'ye yakın zenginleştirilmiş uranyum stokunun seyreltilerek yüzde 5 seviyesine düşürülmesi veya 'etkisiz kılınması' da var.

yaptırımlar hafifledi

p5+1 grubu ise bunun karşılığında aynı sürede iran'a yönelik yaptırımları gevşetme ve yeni yaptırım uygulamama kararı almıştı.

anlaşmanın ardından ilk adım iran’dan gelmişti. bm gözlemcileri iran'ın natanz ve fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin durdurulduğunu doğrulamıştı.

avrupa birliği (ab) de söz verdiği şekilde, yürürlükte olan bazı yaptırımları geçici olarak da olsa askıya aldığını ilan etmiş ve bunun karşılığında 4.2 milyar dolar serbest bırakılmıştı.

amerika birleşik devletleri başkanı barack obama da, kongre’de kabul edilecek ve iran’a ilave yaptırım öngören herhangi bir tasarıyı veto edeceğini açıklamıştı.

obama, iran’ın nükleer programı nedeniyle başlayan uluslararası müzakerelerde diplomasiye şans verilmesi gerektiğini belirtmişti.

kaynak: al jazeera ve reuters