kürt yönetimi’nin silahlı gücü peşmerge ile pkk’nın suriye kolu pyd’nin silahlı kanadı ypg arasında işbirliği ilk kez işid'in musul'u alması sonrasında görülmüştü. suriye-irak sınırındaki rebia sınır kapısının irak tarafını peşmerge, suriye tarafını ise ypg birbirleriyle koordineli biçimde  kontrol altına almışlardı. ancak bu işbirliği  aktif bir 'cephe dayanışması'  şeklinde değildi. pyd, o sırada sınırın öte yakasındaki kdp peşmergelerine işid'e karşı yardıma hazır olduğunu iletmiş ancak mesud barzani bu çağrıyı reddetmişti. şimdi ise peşmerge-ypg arasında ilk defa  koordinasyonu aşan bir  işbirliği gözleniyor.

peşmergeler pyd’ye sığındı

3 ağustos pazar günü işid ile peşmerge arasında musul barajı’nın kuzeyinde dicle nehri kıyısındaki zumer'de şiddetli çatışmalar olurken pyd'ye bağlı ypg güçleri suriye'den irak'a geçip kürt bölgesi’nde peşmerge ile beraber işid'e karşı savaşmaya başladı. elbette bu barzani'nin onayıyla oldu çünkü şu an sincar, zumer ve rebia'daki çatışmalarda doğrudan barzani'nin kendisi merkezden peşmergelere  komuta ediyor.

aynı gün içinde işid'den kaçan 500 civarında peşmerge de suriye'ye geçerek pyd'ye sığındı. pyd'nin koruması altında hâlâ esed güçlerinin büyük oranda denetiminde olan haseke'ye götürüldüler. daha sonra bu peşmergeler yine pyd korumasında yeniden irak kürt bölgesi’ne döndüler. ypg güçleri ise hâlâ kürt bölgesinde ve peşmerge ile beraber zumer, rebia ve sincar yakınlarında üç ayrı noktada işid'e karşı savaşıyor.

pyd, şanlıurfa’nın suruç ilçesinin karşısına düşen suriye’deki kobane'de haftalardır işid ile çarpışıyor. bu sebeple bu cepheyi sürekli olarak hem silah hem de insan gücüyle beslemek zorunda.

pyd neden peşmergeye yardım ediyor?

kobane’de zaten güç durumda olan pyd'nin kendi kapasitesinin sınırlarını zorlayarak kdp'ye destek vermeye çalışmasının iki temel nedeni var: birincisi, sincar ilçesinin rojava açısından stratejik olması. sincar'a yerleşmiş bir işid iki uçtan, yani hem kobane'den hem de irak sınırından rojava'yı kuşatmış olacak. eğer bu ilerleyiş durdurulamazsa pyd'nin irak kürt bölgesi ile bağlantısı kopacak. sincar'dan bir sonraki hedef rebia, yani şu an pyd'nin kürt bölgesi ile tek bağlantı bölgesi. işid burayı alırsa pyd'nin lojistik hattı büyük bir risk altına girecek.

bu yüzden pyd bu bölgede işid'in durdurulması gerektiğini biliyor ve yüzlerce adamını peşmergeye yardıma gönderiyor. kürt bölgesi’nde ypg-peşmerge konsolidasyonu artarken kck da siyasi düşüncesi ne olursa olsun tüm kürtlere sincar için birleşme çağrısı yaptı.

pyd'nin peşmergeye yardım için bu kadar tez canlı davranmasının ikinci nedeni ise kdp ile arasındaki buzları eritme çabası. barzani'nin yardıma ihtiyacının olduğunun farkında ve mümkün olduğunca cömert davranarak zor zamanında ona destek verdiğini göstermiş oluyor. bunun psikolojik yansıması ypg-peşmerge arasında kürtlerin 'ortak, meşru ulusal ordusu' olduğu hissinin oluşması olacak. bu bir yerde tabii pkk-peşmerge dengesi için de geçerli. çünkü ypg doğrudan pkk'nın suriye'deki silahlı kanadı. ypg'nin pyd'nin silahlı kanadı, pyd'nin pkk'nın suriye kolu olduğu düşünülürse bu hamle  pkk-pyd çizgisi açısından da  'meşru güç'  görünme çabası olarak da değerlendirilebilir. 

bu gelişmelerin stratejik-politik etkisi ise tarihsel kdp-pkk veya öcalan-barzani  liderlik çekişmesinde bir yumuşama görüntüsünün ortaya çıkması. böylece barzani-talabani ya da kdp-kyb eksenine pkk'nın da eklenmesi sonucu doğabilir.

kaynak: al jazeera