bm insan hakları konseyi, "israil'in filistinlilere uyguladığı insan hakları, filistin halkının kendi geleceğini tayin etme hakkı, israil'in yasadışı yerleşim yerleri, işgal altındaki golan tepelerinde insan hakları ve gazze komisyonu raporunun takibi" konularında israil'e karşı beş yeni tasarı kabul etti.

konseyde kabul edilen tasarılara göre, israil'in işgal ettiği filistin topraklarında uluslararası yasalara aykırı bir şekilde inşasına izin verdiği yerleşim yerlerini soruşturmak amacıyla yeni bir komisyon kuruldu.

israil yerleşimlerinin filistinlilerin hayatını nasıl etkilediğine dair bir soruşturma yapılması kararı alındı. karar, konseyden 36 evet oyu alırken 10 üye çekimser kaldı, yalnızca abd karara karşı oy kullandı. 

kararla ilgili açıklamalar yapılırken pakistanlı temsilci, israil’i işgal edilen topraklarda daha fazla yerleşim birimi inşa etmekte israrcı olmakla eleştirerek israil yönetiminin uluslararası insan haklarını ihlal ettiğini söyledi.  

pakistanlı temsilci “bu karar israil’in işgal edilmiş topraklarda yarattığı yasa dışı uygulamanın insan hakları alanında oluşturduğu insani sorunlar karşısında aranan bir yanıt niteliğinde” diye konuştu.  

'silahlarına el koyun' çağrısı

kararla yerleşim birimleri uygulamasına yönelik soruşturma başlatılmasının yanı sıra tel aviv'e,  yerlerşimcilerin yarattığı şiddet olaylarını önlemek için bu kişilerin silahlarına el konulması gibi ciddi  önlemler alması çağrısında da bulunuluyor.

abd ise bu gibi kararların sadece tarafları birbirinden uzaklaştırmaya yarayacağını ve adil ve kalıcı bir barışa hizmet etmeyeceğini söyledi.

israil başbakanı benyamin netanyahu da  kararı ‘ikiyüzlü’ olarak değerlendirdi. başbakanlıktan yapılan yazılı açıklamada netanyahu’nun “bu konsey israil’e düşman ve ikiyüzlü bir çoğunluğa sahip. bm insan hakları konseyi kendinden utanmalı” sözlerine yer verildi. 

bu hafta başında bm insan hakları şefi navi pillay israil’in yerleşim birimlerini genişletmesinin işgal altındaki topraklarda şiddet olaylarını da içeren problemlere yol açtığını söylemişti. 

türkiye tepki gösterdi

bu arada türkiye dışişleri bakanlığı, uluslararası toplumun tüm uyarılarına rağmen israil'in işgal altındaki filistin topraklarında sürdürdüğü yerleşim faaliyetlerinin kabul edilmesinin mümkün olmadığını bildirdi.

dışişleri bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, israil makamlarının batı şeria'da bulunan valaja köyünde filistinlilere ait bin 235 dönüm arazinin çevredeki yerleşimlere park inşa etmek gerekçesiyle müsadere edilmesine yönelik planlarının şiddetle kınandığı belirtildi.

açıklamada ayrıca, israil parlamentosu'nun uluslararası hukuku ihlal eden yerleşim faaliyetlerini desteklemek amacıyla mali kaynak tahsis etmesinin ve yerleşim projelerine mali kaynak sağlayanlara vergi kolaylıkları öngören mevzuat düzenlemelerine girişmesinin de esefle karşılandığı kaydedildi.

yerleşimler hız kazandı

israil kabinesinin alt kanadı son olarak geçen yıl 1 kasım’da filistinlilerin bm kültür ajansı unesco’dan tam üyelik hakkı kazanmalarının ardından, doğu kudüs’te yerleşim birimleri inşaatlarının hızlandırılması kararını almıştı.o tarihten bu yana israil, doğu kudüs’te 2 bin 57 yeni ev için batı şeria’da ise bin 24 yeni ev için start vermişti.

israil’in batı şeria ve doğu kudüs’teki yerleşim birimleri inşaatı, uluslararsı toplumdan sürekli tepki görüyor, ancak israil, yerleşimler konusunda geri adım atmıyor.

batı şeria’daki yerleşimlerde yaklaşık 310 bin israilli yaşıyor. bu sayı gittikçe artıyor. doğu kudüs’te ise bir düzine kadar yerleşimde 200 bin kadar israilli yaşıyor. altı gün savaşı sırasında 1967’de israil tarafından işgal edilen topraklardaki yerleşimler  uluslararası toplum tarafından yasal kabul edilmiyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar