mısır'da 30 yıllık hüsnü mübarek döneminin ardından ilk kez yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri için iki gün süren oy kullanma işlemi sona erdi ve oyların tamamına yakını sayıldı. seçimlerde müslüman kardeşler’in adayı muhammed mursi ile devrik lider mübarek'in başbakanı ahmed şefik ilk iki sırayı aldı ve haziran ayında yapılacak ikinci turda yarışmaya hak kazandı.

anadolu ajansı'nın haberine göre, iki aday arasındaki fark bir ara 200 bin oya kadar düşse de mursi farkı 500 bine kadar açtı. müslüman kardeşler'in siyasi kanadı hürriyet ve adalet partisi'nin adayı mursi, sayılan oyların 3 milyon 800 binden fazlasını aldı. grup, 16-17 haziran'da yapılacak ikinci tur için strateji belirlemek amacıyla toplanmaya hazırlanıyor. 

ikinci sıradaki ahmed şefik'i tercih eden seçmenlerin sayısı 3 milyon 300 bin. diğer adaylardan 3 milyona ulaşan çıkmadı. seçim komisyonu resmi sonuçları salı günü açıklayacak.  

bu arada ab ilk demokratik seçim tecrübesini yaşayan mısır halkını tebrik etti. ab dışişleri yüksek temsilcisi catherine ashton'ın sözcüsü michael mann, "bu haftaki cumhurbaşkanlığı seçimleri mısır'ın demokratik dönüşümünde büyük bir adıma tekabül ediyor. mısır halkı tarihlerinde ilk kez cumhurbaşkanlarını gerçek ve rekabetçi bir seçimde belirleme şansına sahip oldu" dedi.

seçimle ilgili uluslararası gözlemciler ve uzmanlardan gelen ilk raporların oldukça cesaretlendirici olduğunu belirten mann, "oy sayımı sürüyor ve sürecin tamamlanmasını beklememiz gerekiyor. fakat şu ana dek yaşananlar halkın tercihlerini demokratik ve etkin şekilde ifade edebildiklerini gösteriyor" ifadesini kullandı.

sözcü mann, yüksek temsilci ashton'ın mısır halkını tebrik ettiğini ve "mısır halkının kendi hakları ve demokratik özlemleri için gösterdiği barışçıl mücadeleyi selamladığını" bildirdi.

oy verme işlemi iki gün sürdü

23 mayıs çarşamba günü tsi 9.00’da başlayan oy verme süreci 24 mayıs perşembe günü geç saatlerde bitti. seçim görevlileri seçimin ilk turunda katılımın yüzde 50 civarında olduğunu aktarıyor.

arap dünyasında geçen yıl diktatörlüklere karşı yaşanan ayaklanmalarda fas, tunus, ve libya’da islamcı adaylar iktidara geldi. suriye’deki ayaklanmalarda da islamcılar büyük rol oynuyor.

mısır'da iki gün süren oylama sakin bir atmosferde geçti. gözlemciler oylamaya gölge düşürecek herhangi bir usulsüzlük tesbit etmezken, mübarek döneminde yapılan seçimlere katılım düşük oluyor, oylama hile ve yolsuzlukların gölgesinde gerçekleşiyordu.

ülkeye 30 yıl hükmeden hüsnü mübarek geçen yıl şubat ayında halk ayaklanmasıyla devrilmiş, ülkede yönetimi yüksek askeri konsey devralmıştı. konsey, iktidarı sivillere devredeceği sözünü vermiş ve ocak ayında meclisin alt kanadı olan halk meclisi için seçimler yapılmıştı.

çoğunluğu, oyların yüzde 47’sini alan müslüman kardeşlerin siyasi kanadı hürriyet ve adalet partisi elde etmişti. 

mısır'da cumhurbaşkanı adaylarının sayısı başlangıçta 23'tü ancak mısır seçim komisyonu, bu adaylardan 10'una seçim yasağı getirdi.

adaylıkları çeşitli nedenlerle yasaklananlar arasında müslüman kardeşler'den hayrat eş şatır, eski mısır cumhurbaşkanı yardımcısı ömer süleyman ve selefilerin desteklediği hazım ebu ismail de vardı.

yoğun kampanya dönemi

mısır'da adayların üç hafta boyunca süren resmi seçim kampanyaları pazar günü sona ermişti. ülkede ilk kez adaylar televizyonlarda amerikan tarzı tartışma programlarında karşı karşıya geldi.

gazeteler sayfalarında adaylarla yapılan söyleşilere ve kampanya reklamlarına yer verirken, ülke sokaklarını pankartlar ve afişler süsledi.

seçimin sonucunda sandıktan çıkacak ismi, ülkeye beklediği değişimi getirmek ve ekonomik durumu iyileştirmek gibi zorlu görevler bekliyor. mısır'da halkın yaklaşık yarısı günde iki dolardan az gelirleriyle yoksulluk sınırının altında yaşıyor. ülkede gençler arasında işsizlik oranı ise yüzde 25.

müslüman kardeşler’in başarısını cumhurbaşkanlığı seçiminde de tekrarlaması halinde, mısır'ın ne tip politikalar izleyeceği merakla bekleniyor.

başta abd olmak üzere batılı ülkelerin merakla beklediği konuların başında da, 1979'da israil'le barış anlaşması imzalayan ilk arap ülkesi olan mısır'ın gelecekte bu anlaşmaya tamamen uyup uymayacağı geliyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar