iran, yerel internet ağı projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor. yetkililer planın siber güvenliği artırmaya yönelik olduğunu söylese de, iranlılar büyük bir kısmı bunun internet erişiminin kontrol altına alınması için geliştirilen bir yöntem olduğundan endişe ediyor.

devlet televizyonu’nda google’a ve sağladığı servislere erişimin birkaç saat içinde engelleneceğinin açıklanmasının ardından pazar günü iletişim ve teknoloji bakanı yardımcısı ulusal ağ ile ilgili açıklamayı yaptı.

iranlı öğrencilerin haber ajansı isna’ya göre, google’ın yasaklanmasının nedeni şirkete bağlı sosyal paylaşım sitesi youtube’da müslümanların peygamber hz. muhammed’i aşağıladığı gerekçesiyle tepki gösterdiği abd yapımı ‘müslümanlığın masumiyeti’  adlı filmin yayınlaması. ancak yetkililer bu yönde bir gerekçe göstermedi. birkaç hafta önce arapça dublajlı olarak yuotube’da yayınlanan filmin ardından libya ve mısır gibi birçok ülkede abd karşıtı gösteriler düzenlenmişti. libya’nın bingazi kentinde bulunan abd konsolosluğu'na silahlı bir grubun düzenlediği saldırıda, washington'un libya büyükelçisi chris stevens ve üç konsolosluk çalışanı hayatını kaybetmişti.

sansürde önde geliyor

iran, dünyada internetin en çok filtrelendiği ülkelerden biri. ‘hakaret içeriği taşıdığı’ ya da ‘suç unsuru teşkil ettiği’ için birçok internet sitesine erişim engelli.

hükümet karşıtı görüşlerin yer aldığı internet siteleri yasaktan nasibini alan sitelerin başında geliyor.

iranlılar genellikle özel bir yazılım kullanarak yasaklı sitelere girebiliyor. vpn adlı yazılım bilgisayara başka bir ülkeden girilmiş gibi göstererek sitelere erişim sağlıyor.

öte yandan yetkililer uzun zamandır dünyanın kullandığı sistem olan world wide web’den (www) daha izole olan, iran’a özel bir internet sisteminin kurulacağından söz ediyordu.

iran’ın resmi haber ajansı mehr’in haberine göre, iletişim ve teknoloji bakanı yardımcısı ali hakim cavadi, “son yıllarda bütün hükümet kanalları ve ofisleri ulusal bilgi ağına bağlı olarak çalışıyor. projenin ikinci aşaması bütün iran halkının ulusal ağa bağlanmasını sağlamak olacak” dedi.

'www' tamamen yasaklanabilir

iran medyasına göre yerel sistem tam olarak mart 2013’ten itibaren kullanılmaya başlanacak ancak iran sisteminin devreye girdiğinde uluslararası ‘www’ bağlantısının tamamen kesilip kesilmeyeceği henüz bilinmiyor.

uluslararası telekomünikasyon birliği dijital kalkınma geniş bant komisyonu’nun raporuna göre (ingilizce), evlerin yalnızca yüzde 22’sinde internet bağlantısı bulunan iran, bu alanda dünyada 42’nci sırada.  

rapora göre, iran halkının yalnızca yüzde 21’inin internete erişimi var. bu alanda tuvalu ve ürdün gibi ülkelerin gerisinde kalan iran, dünya genelinde 111’inci sırada geliyor.

kaynak: ajanslar