Dünya
Adalar krizi derinleşiyor
Çin altı gemisini tartışmalı sulara gönderdi ve ülkede Japonya karşıtı gösteriler düzenlendi. Tokyo yönetimi alarma geçerken, ABD Savunma Bakanı haftaya Pekin'e gidiyor.
Haberin Öne Çıkanları
Elçilik binası hedefte
Yerleşim bölgesi yok
Üs noktaları ilan edildi
japonya ve çin arasında krize yol açan adalar sorunu yüzünden, asya'nın iki ekonomik devi arasında yakın tarihin en gergin günleri yaşanıyor. japonya'nın beş adadan üçünü 26 milyon dolara satın almak istemesi ve peşinden pekin yönetimine ait altı gözetleme gemisinin bölgeye girmesiyle başlayan kriz, binlerce çinli'yi sokağa döktü.
japonları 'senkaku', çinlilerin ise 'diaoyu' adını verdiği adalar nedeniyle tokyo yönetimine öfke duyan göstericiler, başkent pekin'deki japonya büyükelçiliği önünde bir araya geldi.
ellerindeki yumurta, taş ve şişelerle elçilik binasına girmek isteyen göstericileri, polis ekipleri kalın barikatlar ve havadan helikopter desteğiyle engellemeye çalıştı.
bir japonya bayrağını ateşe veren kalabalık, "japonya'yı nükleer bomba ile yok et" yazan pankart taşıdı. bazı göstericiler ise japon mallarını boykot çağrısı yapan pankartlarla büyükelçiliğin önündeydi. başkent pekin'deki gösteriler daha sonra dört kente daha sıçradı.
tartışmalı takım adalar, japonya'ya 370, çin'e ise 350 kilometre uzaklıkta yer alıyor. adaların en yakın olduğu ülke 170 kilometreyle tayvan. üç ülkenin de üzerinde hak iddia ettiği adalarda herhangi bir yerleşim bölgesi bulunmuyor.
japonlara göre, adalar ii. dünya savaşı'nda japonya yenilince 1945'ten 1971'e kadar abd'nin vesayetinde kaldı, 1951'deki san francisco barış anlaşması ile japonya topraklarına katıldı.
hava tahminleri yayınlara girdi
sadece kayadan ibaret olmayan adaları çevreleyen sular değerli, 1970'lerde petrol bulunması japonya ve çin arasındaki ihtilafı başlattı. tokyo yönetimine göre çin o tarihten sonra adalara sahip çıkmaya başladı.
adaların mülkiyeti uzun zamandır japon asıllı özel kişilerde. tokyo yönetiminin salı günü adaları özel kişilerden satın almak için hamle yapmasına, çin cuma günü gözetleme gemilerini göndererek yanıt verdi.
ülkesinin satın alma işlemine şiddetle karşı çıktığını belirten çin dışişleri bakanlığı sözcüsü hong lei, "çin hükümeti bu konuyla ilgili bir dizi karşı tedbir almıştır" açıklamasını yaptı.
adalar ve çevresinde üs noktaları ilan eden pekin yönetimi, yerel yayınlara diaoyu adalarının hava tahminlerini de ekledi.
tokyo yönetimi ise gemilerin kara sularına giriş saatlerini vererek güç kullanılmadığını ve yalnızca uyarı yapıldığını aktardı. pekin büyükelçisi cheng yonghua'yı geri çağıran japonya'da başbakan yoshihiko noda kriz için özel bir ekip kurdu.
panetta pekin yolcusu
iki ülke arasında iplerin gerilmesi üzerine abd yönetimi tarafları sakin olmaya davet etti. washington, savunma bakanı leon panetta'yı krizi çözmesi için önümüzdeki hafta pekin'e gönderiyor.
çinli eylemciler geçtiğimiz ağustos ayında da japonyayı protesto etmek için adaya çıkmış, japon güvenlik güçleri onları sorguladıktan sonra serbest bırakmıştı.
bölgede yalnızca japonya ve çin arasında kriz yaşanmıyor. zengin doğal kaynaklar barındırdığı tahmin edilen güney çin denizi'ndeki tartışmalı sular için de pekin yönetimi ile birçok ülke arasında ihtilaf bulunuyor. çin'le egemenlik alanı konusunda sorun yaşayan ülkeler arasında filipinler, tayvan, malezya, brunei ve vietnam bulunuyor.
adalar krizinde devreye giren washington yönetimi, ağustos ayında da güney çin denizi için pekin yönetimini suçlamış ve tarafları diplomatik çözüme davet etmişti.
kaynak: ajanslar
kaynak: ajanslar
Yorumlar