ukrayna’ya bağlı kırım özerk cumhuriyeti’nin rusya yanlısı milislerce ele geçirilmesinin ardından rusya'dan bölgeye askeri müdahale sinyali geldi.  rusya devlet başkanı vladimir putin, parlamentonun üst kanadından ukrayna'ya askeri güç gönderilmesi için yetki istedi. kremlin'den yapılan açıklamada, "ukrayna'daki olağanüstü durumla bağlantılı olarak rus yurtdaşlarımızın hayatları tehlikede. ülkedeki sosyo-politik durum normalleşene dek ukrayna'ya rus askeri personelinin gönderilmesi için parlamentodan yetki istiyorum" denildi. 

dün iki havaalanının ele geçirilmesinin ardından ukrayna hükümeti buraya ondan fazla rus uçağının indiğini ve hava sahalarının defalarca ihlal edildiğini açıkladı.

ülke halen resmi olarak ukrayna’ya bağlı olsa da fiili olarak bu ülkeden koptu. rus milisler kırım’ın kara bağlantısını da ele geçirdi ve barikatlarla ana karadan gelebilecek ukrayna ordusuna karşı hazırlıklar yaptı. 

ukrayna silahlı kuvvetleri'nin kırım'ın yevpatorya kentindeki uçaksavar kumanda üssü, rus askerleri tarafından ele geçirildi. 

referandum tarihi erkene alındı

kırım özerk cumhuriyeti hali hazırda ukrayna'ya bağlı. ancak 25 mayıs'da referandumla geleceği belirlenecekti. rusya yanlısı silahlı güçlerin işgalinde bulunan kırım parlamentosu referandum tarihini 30 mart'a çekti. kırım'ın yeni başbakanı sergey aksyonov, referandum kararını şöyle duyurdu: son gelişmeler referandumun bir an önce yapılmasını gerektiriyor. bu nedenle kırım parlamentosunun 25 mayıs'ta yapılmasını kararlaştırdığı referandumun 30 mart tarihinde yapılacağını ilan ediyorum.

[[AJT]]

ukrayna’da çıkan ayaklanmaları sert bir şekilde bastıran ve birçok kişinin ölümüne sebep olan özel polis kuvveti berkut, devlet başkanı yanukoviç’in başkenti terk etmesi ile meydanlara çıktı ve halktan özür dilemişti.

protestocular önünde diz çökerek özür dileyen ve lağvedilen berkut’un kırım’daki üyelerini büyük oranda ruslar oluşturuyor.

bu kuvvetler kırım'da şu an havaalanı, karayolları resmi binaları işgal eden rus milis güçlerinin ana omurgasını oluşturuyor.

milisler kırım devlet binasını da ele geçirdi. burada bir basın toplantısı düzenlediler ama sadece rus gazetecileri aldılar. kırım tatar televizyonu içeri alınmadı.

buradaki askerler milislerden farklı olarak rus ordusu üniformasına benzer bir kıyafet giyseler de rusya askerlerini ülkeye soktuğunu reddediyor.

kırım’da rus yanlısı hükümet

kırım parlementosu dün yaptığı oylamadan rus yanlısı sergey aksenov’u başbakanı seçti.  aksenov yaptığı basın açıklamasında : ‘kırım başbakanı olarak, içişleri bakanlığı'na bağlı olan kolluk kuvvetleri, kara kuvvetleri, deniz kuvvetleri, itfaiye, maliye ve gümrüğün geçici olarak direkt benim kontrolüm altına girmesine karar veriyorum. sadece benim emirlerimi yerine getirmeyi kabul etmeyen komutanlar görevlerini bıraksın.’ dedi.

ayrıca aksenov, rusya cumhurbaşkanı vladimir putin'e yaptığı yardım başvurusuna, rusya'dan hükümetine yardım etmesi ve ülkede duruma el koyması için yaptığı çağrıya da yanıt geldi. usya cumhurbaşkanlığı idaresi'nden itar-tassajansına yapılan açıklamada, bu çağrının dikkate alınacağı bildirildi.  

rusya: biz de endişeliyiz

olaylardan sorumlu tutulan rusya durumla ilgili ender açıklamalardan birini yaptı. dışişleri bakanlığı yaptığı açıklamada ‘kırım’daki son gelişmeler hakkında son derece endişeliyiz. kırım’da zaten gergin olan durumu daha da ileri götürmek sorumluluk dışıdır’ denildi.

burada kasıt ülkeye el koyan rus milisler mi yoksa sürekli rusya’yı suçlayan ukrayna ve batı ülkeleri mi bilinmiyor.

rusya ülke içindeki faaliyetlerinin kullanımında olan sivastopol limanı ile hakkı olan askeri faaliyetlerin dışına çıkmadığını savundu

abd: askeri müdahalenin bedelleri olur.

abd başkanı barack obama yaptığı basın toplantısında ülkesinin önceli ifadelerinden daha keskin sözler sarfetti ve ‘abd, ukrayna'ya yönelik herhangi bir askeri müdahalenin bedellerinin olacağını teyit etme noktasında uluslararası toplumla birlikte durmaktadır’ dedi. 

obama ayrıca: ‘ukrayna içlerinde, rusya federasyonu tarafından yapılan askeri ilerlemelere yönelik haberlerden derin kaygı duyuyoruz. rusya'nın ukrayna ile kültürel ve ekonomik bağlar ile kırım'daki askeri tesisi dahil tarihi ilişkileri bulunuyor. ancak, ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğünün herhangi bir şekilde ihlali derin istikrarsızlık yaratır ki, bu ne ukrayna ne rusya ne de avrupa'nın çıkarına’ dedi.

obama işgal iddialarının doğrulanmasının, rusya’nın uluslararası kamuoyunca da kınanmasına sebep olacağını söyledi.

ingiltere dışişleri bakanı, william hague de yarın ukrayna'ya gidecek.

ukrayna: 6 bin rus askeri girdi

ukrayna devleti rusya’nın kırım’a önceden gönderdiği güçler dışında  6 bin kişilik ordu gücü gönderdiğini iddia etti.

savunma bakanı igor tenyuh, son 24 saat içinde ruslar uçaklarının ukrayna hava sahasını 8 defa ihlal ettiğini açıkladı. kırım hava sahası, bugün de uluslararası uçuşlara kapalı olacak.

ukrayna'nın ab nezdindeki daimi büyükelçisi konstantin yeliseyev, ab'nin dış ilişkilerden sorumlu komiseri catherine ashton'a bir mektup yazarak, rusya'nı ukrayna'ya yönelik saldırgan tutumunun ele alınması amacıyla, olağanüstü ab bakanlar kurulu toplantısı yapılması çağrısında bulundu.

putin merkel ve cameron'la görüştü

ingiltere başbakanı david cameron, rusya devlet başkanı vladimir putin’i telefonla arayıp, “ukrayna’nın toprak bütünlüğüne saygı gösterin” çağrısı yaptı.

ingiltere başbakanlığı’ndan yapılan açıklamada iki liderin görüşmesinde rusya’nın bölgedeki askeri tatbikatı da gündeme geldi. açıklamada, “başkan putin, rus ordusunun yapacağı tatbikatın önceden planlandığının altını çizdi” denildi. ingiltere başbakanlığı, “iki lider, geçici hükümetin vadettiği seçimlerin adil olması gerektiğini ve tüm ukrayna halkının temsil edilmesinin olumlu bir geleceği garanti altına almak için en iyi yol olduğunu vurguladı” ifadelerini kullandı. ingiltere ayrıca ukrayna halkının avrupa ile rusya arasında seçim yapmaya zorlanmaması gerektiğini vurguladı. ingiltere dışişleri bakanı william hague'i de pazar günü kiev'e gönderiyor. hague, yeni hükümetle görüşecek. 

ab ile rusya arasındaki temaslar gün boyu sürdü. putin, cameron'un ardından almanya şansölyesi angela merkel'le de bir telefon görüşmesi yaptı. kremlin'den yapılan açıklamaya göre iki lider ukrayna'daki krizin çözümü için uluslararası seçenekleri görüştü.  rus lider ayrıca ab başkanı herman von rompuy'la da bir telefon görüşmesi yaptı. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar