mısır cumhurbaşkanı muhammed mursi, süveyş kıyısındaki üç kentte 30 gün boyunca olağanüstü hal ilan ettiğini duyurdu. ülkedeki şiddet olayları sonrası alınan karar gereğince aynı sürede port said, ismailiye ve süveyş kentlerinde 21.00-06.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı uygulanacak. 

pazar akşamı televizyondan halka seslenen mursi, "daha önce acil durum önlemleri almayı sevmediğimi söylemiştim. ancak akan kanı durdurmak ve insanları korumak için harekete geçeceğim" diye konuştu.

mursi ayrıca pazartesi günü siyasi partilerin temsilcileriyle bir araya gelerek ulusal diyalog başlatacağını açıkladı.

'diyalog çağrısı, vakit kaybı'

mısır'da eski cumhurbaşkanı adaylarından hamdin sabahi ise halkın istekleri yerine gelmediği ve kan akmaya devam ettiği sürece mursi'yle görüşmeyeceğini duyurdu.

önde gelen muhalif koalisyon ulusal kurtuluş cephesi'nin lideri muhammed el baradey ise twitter hesabından yaptığı açıklamada diyalog çağrısını ‘vakit kaybı’ olarak değerlendirdi.

liberal muhalifler mursi’yi baskıcı bir lider olup, ifade ile din ve vicdan hürriyetine saygılı olmayan bir anayasayı uygulamakla suçluyor. mısır'da yeni anayasa geçtiğimiz aralık ayında yapılan bir referandumla kabul edilmişti. 

devrimin yıldönümünde şiddet

mısır'da 2011’deki devrimin başlamasının ikinci yıldönümü olan cuma günü çıkan ve haftasonunda süren olaylarda en az 48 kişi hayatını kaybetmişti. 

özellikle port said’de 74 kişinin hayatını kaybettiği stadyum olayı nedeniyle açılan davadan 21 kişi için idam kararı çıkması kentteki olayları tetiklemişti. geçen yıl şubat ayında el ehli ile el mısri takımlarının futbol maçı sonrasında el masri seyircisi sahaya inmiş, çatışmalarda yüzlerce kişi de yaralanmıştı.  

cumartesi, mahkemenin idam kararını destekleyenler ve karşı çıkanlar arasındaki şiddet olaylarında en az 30 kişi ölmüştü. pazar günü de bu kişilerin cenaze törenleri sırasında çıkan arbedede yedi kişi yaşamını yitirmişti. 

demokratik seçimle geldi

muhammed mursi, mısır'da, eski lider hüsnü mübarek'in şubat 2011’de görevi bırakmasının ardından yapılan ilk demokratik seçimlerle iktidara geldi. mursi, 1952'de monarşinin sona ermesinden bu yana mısır'ın beşinci cumhurbaşkanı oldu.

ülkede ağustos ayında ise, başbakan hişam kandil liderliğindeki yeni hükümet göreve başladı.

mursi, mübarek rejiminin devrilmesiyle geçiş döneminde iktidarı üstlenen yüksek askeri konsey (yak) başkanı ve yeni kabinenin savunma bakanı hüseyin tantavi ile genelkurmay başkanı sami annan'ı emekliye sevk etti. mursi, ayrıca, askerlerin 17 haziran 2012 tarihinde ilan ettiği, orduya geniş yetkiler tanıyan ve cumhurbaşkanının yetkilerini kısıtlayan anayasal düzenlemeleri de iptal etti. 

mısır’da 25 ocak 2010'da devrik lider hüsnü mübarek'e yönelik başlayan protestolarda 800’den fazla kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 11 bin kişi yaralanmıştı.

mübarek, bu ölümlerden sorumlu olduğu suçlaması ve çok sayıda yolsuzluk iddasıyla ağustos 2011'de başlayan davalarda yargılanmış, 2 haziran 2012'de suçlu bulunarak müebbet hapse mahkum edilmişti.

kaynak: al jazeera ve ajanslar